Elke lezing over het boeddhisme is anders, ook al zou het onderwerp hetzelfde zijn. Dat komt deels omdat ik niet van standaard verhalen houd, deels omdat ik graag en veel improviseer, maar voor een groot deel door de reacties vanuit het publiek.
Wat de inhoud van mijn lezing voor jullie betreft, zou ik graag een beetje in de buurt willen blijven van “de kern” van het boeddhisme. Dat is al een heel gepuzzel want wat de boeddhisten zelf beschouwen als “de kern”is vaak nog heel verschillend.

En toch….ik volg trainingen bij (Tibetaanse) monniken en zij maken zich er zorgen om dat het boeddhisme zeer vele vormen aan heeft genomen en in het westen gaat nemen. In Tibet is het boeddhisme anders dan in China, wat weer anders is als in Thailand en wat weer erg verschilt van hoe het er in Japan uitziet.

Het boeddhisme heeft de neiging zich aan te passen aan de cultuur van het land als het zich daar gaat manifesteren. Zo vind je in het Chinese boeddhisme bv. heel veel terug van het Taoïsme.

Het boeddhisme in het westen heeft de neiging zich te “verchristelijken”. Jezus, met zijn claim de “zoon van God”te zijn, wordt gaarne terzijde geschoven en vervangen door de “mens” Boeddha: zoals Jezus vereerd wordt, wordt Boeddha als een godheid vereerd, de bijeenkomsten van boeddhisten lijken vaak op kerkdiensten….kortom: Jezus wordt vervangen door de Boeddha en het boeddhisme in het westen krijgt een soort religieuze sfeer. En het boeddhisme is geen religie. Het os ethiek. Boeddha was een mens die op zoek ging naar de oplossing van het lijden dat elk mens in zijn leven tegenkomt, geen godheid.

Wat blijft er over, in al die verschillende vormen van het boeddhisme, van de oorspronkelijke drive die de Boeddha had, die er bv. totaal niet van gediend was als een godheid vereerd te worden?

Daar wil ik graag iets over vertellen. Zijn drive om de bron van het lijden te vinden en de oplossing daarvan en welke weg we daarbij zouden kunnen behandelen. Dan gaat het om de “4 edele waarheden”en het “achtvoudig pad”.  Dat verbindt alle Boeddhistische stromingen met elkaar, zoals het Onze Vader en de tien geboden alle christenen, van welke pluimage dan ook, verbindt.

En door alle toestanden rond mindfulness, yoga, meditatie, tempeltjes en rituelen, dreigt men die 4 edele waarheden en het achtvoudig pad (wat zeer strenge ethiek bevat) te vergeten. Maar het was de kern van de boodschap van de Boeddha, niet de makkelijkste, maar wel de interessantste en, ook voor ons vandaag de dag, de confronterendste.